Quyền của bị cáo trong phiên tòa hình sự tại Việt Nam
(Theo Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 – BLTTHS)
Bị cáo là người bị Viện kiểm sát truy tố ra tòa vì bị cáo buộc phạm tội. Trong phiên tòa xét xử, bị cáo có một số quyền quan trọng để đảm bảo quá trình tố tụng công bằng và đúng pháp luật.
1. Quyền được xét xử công bằng và công khai
⚖️ Bị cáo có quyền được xét xử theo nguyên tắc công bằng, đúng pháp luật.
🏛️ Phiên tòa thường được công khai, trừ trường hợp liên quan đến bí mật quốc gia, đạo đức, trẻ em thì có thể xét xử kín.
2. Quyền có luật sư bào chữa
👨⚖️ Bị cáo có quyền tự bào chữa hoặc nhờ luật sư bảo vệ quyền lợi.
📌 Nếu thuộc diện bắt buộc có luật sư (ví dụ: tội danh nặng có thể bị tử hình, bị cáo là người dưới 18 tuổi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi), tòa án phải chỉ định luật sư nếu bị cáo không tự thuê.
3. Quyền được biết, tiếp cận tài liệu vụ án
📄 Bị cáo có quyền xem, sao chụp tài liệu liên quan đến vụ án để chuẩn bị bào chữa.
4. Quyền tranh luận và đối chất tại tòa
💬 Bị cáo có quyền tranh luận với Viện kiểm sát, luật sư, người làm chứng để bảo vệ mình.
🔄 Nếu có lời khai bất lợi, bị cáo có quyền yêu cầu đối chất với người cung cấp lời khai đó.
5. Quyền không khai báo hoặc khai báo theo ý chí của mình
🤐 Bị cáo có quyền không khai báo hoặc chỉ khai báo những gì mình muốn.
⛔ Không ai có quyền ép cung, mớm cung, đe dọa để buộc bị cáo nhận tội.
6. Quyền yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng
⚠️ Nếu cho rằng thẩm phán, kiểm sát viên, hội thẩm nhân dân… có dấu hiệu không khách quan, bị cáo có thể yêu cầu thay đổi những người này.
7. Quyền nói lời sau cùng
📢 Trước khi tòa tuyên án, bị cáo có quyền nói lời sau cùng để trình bày hoàn cảnh, mong muốn khoan hồng hoặc giải thích về hành vi của mình.
8. Quyền kháng cáo nếu không đồng ý với bản án
📌 Nếu bị cáo thấy bản án không đúng, quá nặng hoặc có sai phạm tố tụng, họ có quyền kháng cáo trong 15 ngày từ ngày tuyên án.
📨 Có thể kháng cáo lên Tòa án cấp phúc thẩm để xét xử lại.
Lưu ý quan trọng cho bị cáo:
✅ Bình tĩnh, không phản ứng tiêu cực trước Hội đồng xét xử.
✅ Nhờ luật sư để được tư vấn và bảo vệ tốt nhất.
✅ Không ký biên bản nếu có điểm chưa rõ hoặc bị ép cung.
📌 Bạn muốn biết thêm về quyền nào? Hoặc cần hỗ trợ về luật sư và thủ tục tố tụng? 🚔